Phân Biệt Công Bố Hợp Chuẩn & Công bố Hợp Quy Dễ Nhớ Nhất, Không Phải Doanh Nghiệp Nào Cũng Biết

19/06/2025

Sản phẩm trước khi đưa ra thị trường cần công bố hợp chuẩn hay công bố hợp quy? Việc không phân biệt rõ giữa hai hình thức này khiến nhiều các chủ doanh nghiệp lúng túng trong quy trình pháp lý, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ lưu thông hàng hóa trên thị trường.Theo dõi hết bài viết để hiểu rõ sự khác nhau giữa hai khái niệm tưởng chừng quen thuộc này nhưng lại dễ nhầm lẫn này nhé!

cong bo hop chuan hop quy phan biet

Công bố hợp chuẩn & công bố hợp quy là gì?

khai niem 1

Theo điều 3 Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ:

"Công bố hợp chuẩn là việc tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường phù hợp với tiêu chuẩn tương ứng."

🔻Nghĩa là doanh nghiệp cần công bố rằng sản phẩm hoặc dịch vụ của mình đáp ứng đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật đã được công nhận như: Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN), tiêu chuẩn quốc tế (ISO) hoặc tiêu chuẩn cơ sở do chính doanh nghiệp xây dựng. Việc công bố này không bắt buộc, nhưng nếu thực hiện sẽ giúp nâng cao uy tín, chất lượng và độ tin cậy của sản phẩm trên thị trường.

"Công bố hợp quy là việc tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng."

🔻Nghĩa là doanh nghiệp cần công bố rằng sản phẩm của mình phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật bắt buộc do cơ quan nhà nước ban hành, ví dụ như các QCVN (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia) trong lĩnh vực an toàn, sức khỏe, môi trường, điện tử, thực phẩm,... Đây là bước bắt buộc phải thực hiện nếu sản phẩm thuộc danh mục quản lý của nhà nước và là điều kiện cần để được phép lưu hành hợp pháp trên thị trường.

Tại sao cần phải phân biệt Công bố hợp chuẩn & công bố hợp quy?

tai sao can phan biet

Việc phân biệt rõ giữa công bố hợp chuẩn và công bố hợp quy là rất quan trọng đối với các doanh nghiệp, tổ chức khi đưa sản phẩm, hàng hóa ra thị trường, bởi lẽ khi phân biệt được hai khái niệm này, doanh nghiệp:

✅ Đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật

Công bố hợp chuẩn là tự nguyện (trừ khi được viện dẫn bắt buộc), còn công bố hợp quy là bắt buộc với những sản phẩm thuộc danh mục quản lý của nhà nước. Nếu không phân biệt đúng và thực hiện sai quy trình, doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính, thu hồi sản phẩm hoặc cấm lưu hành.

✅ Tiết kiệm chi phí và thời gian

Phân biệt đúng sẽ giúp doanh nghiệp chọn đúng hình thức công bố, tránh làm sai hoặc làm lại, gây lãng phí nguồn lực, đồng thời giúp đẩy nhanh tiến độ đưa sản phẩm ra thị trường một cách hợp pháp.

✅ Tăng tính cạnh tranh và uy tín sản phẩm

Trong khi công bố hợp chuẩn giúp thể hiện chất lượng vượt trội, nâng cao hình ảnh thương hiệu thì việc công bố hợp quy chứng minh sản phẩm đảm bảo an toàn, đủ điều kiện lưu hành theo quy định của Nhà nước.

✅ Hỗ trợ trong kiểm tra, kiểm soát thị trường

Các cơ quan chức năng dựa vào việc doanh nghiệp đã công bố hợp chuẩn hoặc hợp quy để kiểm tra nhãn hàng hóa, hồ sơ pháp lý, cũng như làm căn cứ để xem xét, cho phép thông quan tại cửa khẩu hải quan.

✅ Đảm bảo hàng hòa được ghi nhãn và lưu thông

Việc công bố hợp quy giúp sản phẩm được gắn dấu CR – điều kiện bắt buộc để được phép lưu hành trên thị trường. Đồng thời, làm thủ tục công bố đúng còn là cơ sở pháp lý để ghi nhãn sản phẩm hợp lệ, tránh nguy cơ bị xử phạt do vi phạm quy định về ghi nhãn hàng hóa.

Phân biệt Công bố hợp chuẩn & công bố hợp quy

bang phan biet
Bảng phân biệt công bố hợp chuẩn & công bố hợp quy ngắn gọn, dễ nhớ.

Công bố hợp chuẩn và công bố hợp quy đều là hoạt động nhằm xác nhận sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phù hợp với yêu cầu kỹ thuật nhất định. Cả hai hình thức này đều do tổ chức, cá nhân tự công bố hoặc thông qua bên thứ ba đánh giá. Tuy nhiên, chúng ta cần phân biệt sự khác nhau của hai hình thức này, cụ thể như sau:

Tiêu chí	Công bố hợp chuẩn	Công bố hợp quy
Khái niệm	Là việc tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường phù hợp với tiêu chuẩn tương ứng (TCVN, ISO, tiêu chuẩn cơ sở).	Là việc tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật (QCVN, QCĐP).
Sản phẩm áp dụng	Áp dụng cho sản phẩm không thuộc danh mục bắt buộc quản lý của nhà nước. Ví dụ như: nước uống đóng chai, nước rửa tay,...	Áp dụng cho sản phẩm nằm trong danh mục bắt buộc phải tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật. Ví dụ như: mũ bảo hiểm, sữa bột cho trẻ em, thiết bị điện gia dụng,...
Tính chất	Không bắt buộc	Bắt buộc
Mục đích áp dụng	Khẳng định chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn, tạo lợi thế cạnh tranh, nâng cao uy tín thương hiệu.	Đảm bảo sản phẩm được phép lưu hành, phù hợp yêu cầu an toàn, sức khỏe, môi trường theo quy định pháp luật.
Nơi công bố	Tổ chức, cá nhân tự công bố hoặc đăng ký công bố tại cơ quan có thẩm quyền (tùy trường hợp).	Tổ chức, cá nhân tự công bố với cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành (ví dụ: Bộ Công Thương, Bộ Y tế...).
Quy trình công bố	Bước 1: Đánh giá hợp chuẩn do tổ chức chứng nhận (bên thứ ba) hoặc doanh nghiệp tự đánh giá (bên thứ nhất) thực hiện. Bước 2: Đăng ký hồ sơ công bố hợp chuẩn tại Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng nơi doanh nghiệp đăng ký hoạt động.	Bước 1: Đánh giá hợp quy do tổ chức chứng nhận được chỉ định (bên thứ ba) hoặc do tổ chức, cá nhân công bố hợp quy (bên thứ nhất) thực hiện. Bước 2: Đăng ký hồ sơ công bố hợp quy tại cơ quan chuyên ngành do Bộ quản lý ngành, lĩnh vực và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định.
Hồ sơ công bố	Gồm 02 bộ: 01 bộ nộp cho Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng. 01 bộ lưu tại doanh nghiệp.	Gồm 02 bộ: 01 bộ nộp cơ quan chuyên ngành. 01 bộ lưu tại doanh nghiệp.