DDS Là Gì? Hướng Dẫn Xây Dựng Hệ Thống Thẩm Định Trách Nhiệm (Due Diligence System) Theo EUDR

DDS là gì? Tại sao cần quan tâm?

🔹Tổng quan về DDS và mối liên hệ với quy định EU EUDR

• Từ ngày 29/06/2023, Quy định về sản xuất hàng hóa không gây mất rừng của Liên minh châu Âu (EUDR – EU 2023/1115) chính thức có hiệu lực. Để đảm bảo sản phẩm không bị từ chối nhập khẩu, các doanh nghiệp xuất khẩu sang EU – đặc biệt các ngành như gỗ, cao su, cà phê, ca cao, đậu nành, dầu cọ – bắt buộc phải thiết lập hệ thống DDS (Due Diligence System) nhằm chứng minh rằng sản phẩm không đến từ vùng có phá rừng sau ngày 31/12/2020.

🔹DDS là gì?

DDS (Due Diligence System) là hệ thống bao gồm các biện pháp, quy trình để:

• Thu thập thông tin (Information Collection)

• Đánh giá rủi ro (Risk Assessment)

• Áp dụng biện pháp giảm thiểu rủi ro (Risk Mitigation)

Mục tiêu của DDS là đảm bảo chuỗi cung ứng minh bạch, không tiếp tay cho phá rừng hoặc vi phạm luật pháp môi trường. DDS trở thành công cụ quản trị rủi ro quan trọng giúp doanh nghiệp tránh bị EU từ chối hàng, bị phạt hoặc mất uy tín.

Một điểm quan trọng: DDS không phải là chứng chỉ, mà là hệ thống quản lý nội bộ và kiểm soát rủi ro. Việc gắn nhãn (claim) PEFC‑EUDR chỉ là tuyên bố liên quan đến việc tuân thủ hệ thống DDS + tiêu chí CoC.

Đối tượng cần triển khai DDS?

Việc áp dụng DDS phụ thuộc vào vai trò của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng và quy mô hoạt động:

Cấu trúc & Yếu tố bắt buộc trong hệ thống DDS

Để chuẩn bị DDS đúng chuẩn PEFC ST 2002‑1:2024, doanh nghiệp cần:

1. Mở rộng phạm vi CoC (Chain of Custody)

Kết nối chứng chỉ CoC hiện tại với module DDS của EUDR để đảm bảo hệ thống quản lý nguồn nguyên liệu phù hợp tiêu chuẩn mới.

2. Thu thập dữ liệu & chứng từ

Những dữ liệu tối thiểu cần thu thập:

• Tên sản phẩm, loại nguyên liệu (nếu là gỗ cần tên khoa học)

• Quốc gia, tọa độ diện tích (≥ 6 chữ số thập phân nếu là polygon > 4 ha)

• Thời gian khai thác hoặc thu hoạch

• Thông tin nhà cung cấp và khách hàng kế tiếp

• Chứng từ pháp lý (giấy phép khai thác, quyền sử dụng đất, nghĩa vụ về môi trường, thuế…)

• Chứng cứ “deforestation-free” (không phá rừng sau 31/12/2020)

3. Đánh giá rủi ro (Risk Assessment)

Dựa vào dữ liệu thu thập được, doanh nghiệp phân loại rủi ro theo ba mức:

• Thấp (Low risk): nguồn minh bạch, dữ liệu đầy đủ – không cần thêm biện pháp

• Trung bình (Standard risk): có thiếu hụt nhỏ, cần bổ sung dữ liệu hoặc kiểm tra tại chỗ

• Cao (High risk): có dấu hiệu vi phạm, dữ liệu không rõ ràng – cần kiểm toán độc lập hoặc loại bỏ khỏi chuỗi cung ứng

4. Giảm thiểu rủi ro (Risk Mitigation)

Tùy theo mức rủi ro, áp dụng các biện pháp:

• Yêu cầu bổ sung dữ liệu, ảnh vệ tinh, GPS

• Kiểm tra tại hiện trường

• Kiểm toán độc lập theo mẫu (√n)

• Loại bỏ nguyên liệu từ nguồn có rủi ro cao nếu không thể giảm xuống mức “không đáng kể”

5. Nộp tuyên bố DDS (DDS Statement)

• Operator & Non‑SME trader: cần nộp tuyên bố DDS lên hệ thống thông tin của EU, được cấp mã tham chiếu (reference number)

• SME trader: không bắt buộc nộp tuyên bố, nhưng nên duy trì hồ sơ dữ liệu

6. Báo cáo & công khai

• Non‑SME: bắt buộc công bố báo cáo DDS hàng năm (trên website, báo cáo bền vững)

• SME: không bắt buộc nhưng rất nên công bố để nâng cao uy tín

7. Ngừng đưa sản phẩm vào thị trường (No placement)

Nếu lô hàng hoặc nguồn nguyên liệu vẫn có rủi ro đáng kể hoặc chưa có tuyên bố DDS hợp lệ → không được đưa vào thị trường EU.

8. Xử lý quan ngại có căn cứ

Nếu có tổ chức, cơ quan hoặc bên thứ ba đưa ra bằng chứng sản phẩm vi phạm:

1. Ghi nhận quan ngại vào hồ sơ DDS

2. Đánh giá lại rủi ro

3. Bổ sung biện pháp giảm thiểu

4. Báo cáo kết quả xử lý trong hồ sơ, sẵn sàng cho kiểm tra của EU

9. Mốc thời gian bắt buộc tuân thủ

• Operator & Non‑SME trader: phải tuân từ 30/12/2024

• SME trader: áp dụng từ 30/06/2025

• SME operator: vẫn cần nộp DDS từ 30/12/2024

Tuyên bố (Claim) PEFC‑EUDR – Những điều cần biết khi làm DDS

Claim (tuyên bố) là thông tin gắn trên nhãn hoặc chứng từ, thể hiện rằng sản phẩm đã được kiểm soát theo hệ thống CoC + DDS để đáp ứng EUDR. Tuy nhiên:

• Claim không phải chứng chỉ do bên thứ ba cấp

• Claim luôn đi kèm với claim PEFC CoC / ST 2001

• Các loại claim phổ biến:

  • PEFC‑EUDR 100% origin – 100% nguyên liệu từ rừng đã được chứng nhận

  • PEFC‑EUDR X% Certified – một tỷ lệ nguyên liệu được chứng nhận

  • PEFC‑EUDR Controlled Sources – nguồn kiểm soát, chưa phải chứng nhận đầy đủ

Claim giúp khách hàng EU nhận biết tính minh bạch của sản phẩm và độ tuân thủ với quy định môi trường.

Lợi ích & kết quả khi doanh nghiệp áp dụng DDS đúng cách

1. Đảm bảo sản phẩm của bạn được chấp nhận tại thị trường EU, tránh rủi ro bị từ chối

2. Giảm khả năng bị phạt về pháp lý môi trường

3. Tăng uy tín, khả năng cạnh tranh và tạo lợi thế khi hợp tác với đối tác quốc tế

4. Giảm thiểu rủi ro trong chuỗi cung ứng

5. Đáp ứng xu hướng sản xuất và tiêu dùng bền vững

Câu Hỏi Thường Gặp về DDS (FAQ)

• Dưới đây là những câu hỏi thường gặp khi doanh nghiệp triển khai hệ thống DDS theo quy định EUDR. TQC tổng hợp và trả lời ngắn gọn, dễ hiểu để bạn nắm rõ yêu cầu và hành động phù hợp.

TQC cung cấp dịch vụ tư vấn, đào tạo, chứng nhận ISO, chứng nhạn sản phẩm chuyên nghiệp, giúp doanh nghiệp đạt chứng nhận nhanh, tiết kiệm và hiệu quả.

📞 Liên hệ ngay hôm nay để được hỗ trợ miễn phí!